نقاط ضعف و قوت سعيد جليلي

به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران،«نقاط ضعف و قوت سعيد جليلي» به قلم دکتر امير محبيان را که در ستون سرمقاله روزنامه رسالت (چهارشنبه) منشر می شود را از نظر می گذرانید:

سعيد جليلي، دبير شوراي‌عالي امنيت ملي و کانديداي رياست جمهوري در اين دوره از انتخابات با طي مقدمات سياسي نه چندان زيادي در جايگاه کسب رأي مردم براي انتخابات رياست جمهوري قرار گرفته است.

تحليل موقعيت شخصي و جايگاه سعيد جليلي از اهميت بسيار زيادي برخوردار است، زيرا شرايط او را در موقعيتي قرار داده است که احتمال دارد به نقطه عطف تلاش هاي همه جريانات اصولگرا تبديل شود.

نکاتي که پيرامون سعيد جليلي قابل ذکر است:

1. ظاهراً علاقه يا تلاشي خاص از سوي او براي کانديداتوري مشاهده نمي شد و برخلاف بعضي از کانديداها که مي کوشيدند خود را به يگانه هدف اصولگرايان مبدل کنند او براي کسب اين هدف، حرکتي خاص را انجام نداد و حتي اخباري دال بر عدم علاقه به کانديداتوري از سوي او شنيده مي شد. هرچند نگاهي به سايت حاميانش نشان دهنده آمادگي کامل آنها براي شروع مسابقه دارد.

توضيح:کانديداتوري سعيد جليلي در مجلس ششم دال بر تمايلات وي براي خروج از لاک درون گرايي و نيز ميل به ظهور در عرصه سياسي است.

2. سابقه اجرايي او منحصر به حرکت در مسير ادارات وزارت خارجه و نهايتاً دبيري شورايعالي امنيت ملي است. سابقه سياسي خاصي از وي گزارش نشده است.

3. نوع رفتار و منش سياسي او بويژه با عنايت به گرايش هاي افراد نزديک به او، مبتني بر عدالت گرايي، آرمان گرايي و نيزساده زيستي مشاهده شده است، برخلاف بعضي از باورمندان به اين منش که معمولاً روحيه مهاجم به خود مي گيرند، رفتار آرام و توأم با حيا از وي مشاهده مي شود.

نقاط ضعف:

1. سابقه اجرايي کم: اين نقطه ضعفي است که بر آن انگشت خواهند نهاد و ممکن است درآينده نيز او را با دشواري هايي در عمل مواجه کند.

2. ديپلمات مآبي: گذراندن حدود بيست سال از تجربه سياسي و اداري در وزارت خارجه يا محيط هاي مشابه به رفتار فرد شکل داده و او را در سخن ملاحظه کار و البته سنجيده گو و در رفتار کند و محافظه کارمي گرداند. اين خصلت ممکن است در مديريت اجرايي که بايد تصميمات به لحظه و قاطع باشد، دشواري هايي براي او ايجاد کند و عملاً مديريت او را فاقد قاطعيت لازم گرداند.

3. روابط عمومي غيرفعال: شخصيت کمرو و تا حدودي خجالتي که از سعيد جليلي به نمايش درآمده است، تا حدودي حکايت از خصلت غيرفعال او در مواجهه با افکار عمومي و محيط دارد. اين خصوصيت کاملاً در ضديت با خصلت هاي سياستمداران عرفي است. 

افراد خجالتي وکمرو معمولاً در دو وضعيت قرار مي گيرند يا در حالت گارد دائمي و فاصله گيري با ديگران قرار گرفته  و يا در روابط به دليل عدم ابراز صريح نظرات و تلاش براي عدم مواجهه با ديگران، به نوعي تحت مديريت افراد جنجالي يا محيط قرار مي گيرند . از لحاظ رواني در سعيد جليلي خصلت مهاجم گري براي هدايت ديگران ديده نشده و فاقد خصلت «رهبري محيط» ارزيابي مي شود.

4. عدالت گرايي غيراجرايي: از مجموعه شعارهاي عدالت گرايانه سعيد جليلي (که البته از منظر نگارنده بسيار ارزشمند مي باشد)  نوعي کلي گويي و تفلسف مشاهده مي شود که متأسفانه خصلت  بسياري از عدالت گرايان است. آنها از عدالت به مثابه يک آرمان سخن مي گويند ولي راهکاري اجرايي عرضه نمي دارند. خاصه آنكه عدالت در مهم ترين و عيني ترين جلوه خود رويکردي اقتصادي دارد که در حوزه تخصص و آگاهي سعيد جليلي نيست.

5. شناخت اندک جامعه از او: جامعه شناخت زيادي از سعيد جليلي ندارد.

نقاط قوت:

1. جوان بودن: سعيد جليلي هنوز به پنجاه سال نرسيده است و از منظر سياسي و در عرف حکومتداري جوان تلقي مي شود.

2. فقدان گذشته منفي: در محيطي که هر سابقه اي در گذشته به مثابه ابزاري براي تخريب و تهاجم به کانديدا تلقي مي شود، فقدان سابقه جدي و اجرايي جليلي براي او نقطه قوتي در نظر گرفته مي شود و از امکان تخريب او مي کاهد.

3. تصوير مثبت: از سيعد جليلي، علاوه بر اينکه تصويري منفي وجود ندارد، در ميان نيروهاي انقلابي به دلايلي چون سوابق جبهه و جانبازي و منش آرام و مودبانه و رويکرد ولايي او تصويري مثبت وجود دارد.

در مجموع هرچند به نظر مي رسد که شرايط سعيد جليلي با سوابق و خصلت هاي مورد نياز رياست جمهوري بر حسب شناخت عرفي فاصله زيادي دارد ولي بعيد نيست که شرايط و گردش روزگار فضا رابه گونه اي رقم زند، که سعيد جليلي نيز برخلاف محاسبات اوليه وحتي استنکاف خود ؛ در جايگاه سکانداري مديريت اجرايي کشور قرار گيرد.